Bách khoa sức khỏe
03-03-2021 08:00:00
Tất tần tật những điều cần biết về tiêm vaccine phòng Covid-19: Ai cần tiêm trước, ai không nên tiêm, phụ nữ mang thai có tiêm không...?
Nhóm chuyên gia tư vấn chiến lược (SAGE) về tiêm chủng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đưa ra khuyến cáo tạm thời về việc sử dụng vaccine COVID-19 của Oxford/AstraZeneca.
- 4 mũi tiêm vaccine cần thiết trước khi có bầu
- Cách chăm sóc sức khỏe hệ hô hấp của con trẻ giữa đại dịch Covid-19
- Các triệu chứng của biến thể Covid-19 mới khác với chủng ban đầu như thế nào?
- Bệnh nhân ''tái dương tính'' Covid-19 có nguy cơ lây nhiễm cho người khác không?
- Không chỉ có dịch COVID-19, những căn bệnh này cũng có nguy cơ lan rộng
Ai cần được tiêm vaccine phòng Covid-19 trước?
Trong khi nguồn cung ứng vaccine còn hạn chế, khuyến cáo đưa ra là cần ưu tiên tiêm phòng cho cán bộ y tế là những người có nguy cơ cao phơi nhiễm bệnh và người cao tuổi, bao gồm những người từ 65 tuổi trở lên.
Các nước có thể tham khảo Lộ trình ưu tiên của WHO và Khung giá trị của WHO làm tài liệu hướng dẫn cho quá trình lựa chọn các nhóm đối tượng ưu tiên.
Cuối tháng 2, Việt Nam đã nhập khẩu 117.600 liều vaccine AstraZeneca và dự kiến sẽ tiến hành tiêm vào đầu tháng 3. |
Còn những ai khác có thể được tiêm phòng vaccine?
Theo khuyến cáo, tiêm vaccine phòng Covid-19 được dành cho những người có bệnh lý nền do họ được xác định là có nguy cơ mắc Covid-19 nặng hơn. Trong đó có các bệnh như béo phì, tim mạch, hô hấp và đái tháo đường.
Mặc dù cần phải tiến hành thêm nghiên cứu trên những người đang chung sống với HIV hoặc mắc bệnh tự miễn hoặc những người bị suy giảm miễn dịch, những người này, nếu nằm trong các nhóm được khuyến cáo tiêm vaccine, có thể được tiêm phòng sau khi được cung cấp thông tin và tư vấn.
Việc tiêm vaccine phòng Covid-19 có thể được dành cho những người đã từng mắc Covid-19. Nhưng những cá nhân này có thể hoãn việc tiêm phòng Covid-19 khoảng 6 tháng sau khi nhiễm SARS-CoV-2 để trao cơ hội cho những người khác cần gấp hơn.
Việc tiêm vaccine phòng Covid-19 có thể được dành cho phụ nữ đang cho con bú nếu họ thuộc nhóm ưu tiên được tiêm. WHO không khuyến cáo ngưng cho con bú mẹ sau tiêm phòng Covid-19.
Phụ nữ mang thai có cần phải tiêm phòng?
Việc mang thai khiến cho bà mẹ có nguy cơ mắc Covid-19 nặng hơn nhưng hiện tại có rất ít số liệu đánh giá tính an toàn của vaccine trong thời kỳ mang thai.
Phụ nữ mang thai có thể được tiêm phòng vaccine nếu lợi ích của việc tiêm phòng ở phụ nữ mang thai lớn hơn nguy cơ tiềm ẩn do vaccine.
Vì lý do này, phụ nữ mang thai có nguy cơ cao nhiễm với virus SARS-CoV-2 (ví dụ: cán bộ y tế) hoặc người mắc bệnh nền tăng nguy cơ mắc bệnh nặng, có thể được tiêm vaccine phòng bệnh sau khi được cán bộ y tế tư vấn.
Những ai được khuyến cáo không tiêm vaccine này?
Những người có tiền sử có phản ứng dị ứng nặng với bất cứ thành phần nào của vaccine thì không nên tiêm.
Vaccine này không khuyến cáo dùng cho người dưới 18 tuổi nhưng còn phải chờ kết quả của các nghiên cứu tiếp theo.
Liều tiêm theo khuyến cáo như thế nào?
Liều khuyến cáo là 2 liều, tiêm bắp (0.5ml mỗi liều) các liều, cách nhau 8 – 12 tuần.
Cần nghiên cứu thêm để hiểu rõ khả năng bảo vệ lâu dài sau liều đơn.
Vaccine có an toàn không?
Ủy ban Tư vấn Toàn cầu về An toàn Vaccine – là một nhóm các chuyên gia cung cấp hướng dẫn độc lập và có cơ sở khoa học chặt chẽ cho WHO về chủ đề sử dụng vaccine an toàn – đã nhận và đánh giá các báo cáo về các sự cố về tính an toàn nghi ngờ có khả năng gây ảnh hưởng quốc tế.
Theo khuyến nghị của nhóm tư vấn chiến lược SAGE, WHO đã duyệt đưa hai phiên bản vaccine AstraZeneca/Oxford vào danh sách sử dụng khẩn cấp vào ngày 15/2/2021, cho phép vaccine này được triển khai trên toàn cầu thông qua cơ chế COVAX. Vaccine này do AstraZeneca-SK Bioscience (Hàn Quốc) và Viện Huyết thanh của Ấn Độ sản xuất.
Bộ Y tế Việt Nam cũng đã phê duyệt có điều kiện đối với vaccine này để sử dụng khẩn cấp trong phòng, chống dịch bệnh Covid-19 vào ngày 1/2/2021.
Vaccine có hiệu lực như thế nào?
Vaccine AstraZeneca phòng Covid-19 có hiệu lực 63,09% trên những người nhiễm SARS-CoV-2 có triệu chứng.
Khoảng cách giữa các liều dài hơn trong khoảng thời gian từ 8 đến 12 tuần có liên quan đến hiệu quả vaccine cao hơn.
Vaccine có hiệu quả đối với biến thể mới của virus?
SAGE đã đánh giá mọi dữ liệu hiện có về hiệu lực của vaccine trong bối cảnh xuất hiện các biến thể gây lo ngại. Hiện tại SAGE khuyến cáo sử dụng vaccine AstraZeneca theo Lộ trình Ưu tiên của WHO, thậm chí ngay cả khi các biến thể của virus đã xuất hiện ở quốc gia đó. Các nước cần đánh giá rủi ro và lợi ích và cân nhắc tình hình dịch tễ trong nước.
Các phát hiện ban đầu cho thấy nhu cầu cấp bách cần phải có cách tiếp cận phối hợp trong giám sát và đánh giá sự xuất hiện các biến thể virus và tác động tiềm ẩn của chúng đối với hiệu quả vaccine. Khi có số liệu mới, WHO sẽ cập nhật các khuyến cáo phù hợp.
Hiện tại SAGE khuyến cáo sử dụng vaccine AstraZeneca theo Lộ trình Ưu tiên của WHO. |
Vaccine có phòng ngừa được việc mắc và lây truyền bệnh?
Chưa có nhiều số liệu về tác động của vaccine AstraZeneca đối với việc lây truyền hay phóng thích virus.
Trong thời gian này, chúng ta cần duy trì và tăng cường các biện pháp y tế công cộng đã được chứng minh hiệu quả: đeo khẩu trang, giữ khoảng cách tiếp xúc, rửa tay, vệ sinh hô hấp và ho, tránh nơi đông người, và đảm bảo thông thoáng khí.
Trước đó, trưa 24/2, chuyến bay chở 117.600 liều vaccine Covid-19 của AstraZeneca đã về đến sân bay Tân Sơn Nhất, TP. HCM. Lô vaccine này được vận chuyển từ Hàn Quốc về Việt Nam, dự kiến sẽ ưu tiên tiêm cho hơn 50.000 người và mỗi người tiêm 2 mũi.
Đầu tháng 3, Bộ Y tế sẽ tiến hành tiêm số vaccine này. Cuối tháng 3, dự kiến có thể thêm 1,2 triệu liều vaccine. Việc tiêm vaccine được thực hiện trên nguyên tắc ưu tiên tiêm người có nguy cơ cao đến người có nguy cơ thấp, vùng có dịch tiêm trước, vùng không có dịch tiêm sau.
Thanh Thanh
Theo Người đưa tin