Bách khoa sức khỏe
27-09-2019 08:00:00
Ung thư không tự dưng xuất hiện
Khi mọi người chỉ cần nghe thấy bệnh ung thư thôi thì đều liên tưởng tới cái chết cận kề. Vậy ung thư là bệnh gì? Vì sao chúng ta lại phải sợ căn bệnh này đến thế.
- 12 dấu hiệu ung thư không nên bỏ qua
- 5 thực phẩm có thể ngăn chặn khối u và tiêu diệt tế bào ung thư
- Phòng chống ung thư bằng 8 loại thực phẩm nhà nào cũng có
- Sự thật về ung thư- Tại sao căn bệnh này bị coi là kẻ sát nhân toàn cầu?
- Ăn nhiều thịt đỏ có thực sự gây ung thư?
Ung thư là gì?
Trong tiếng Anh, ung thư được viết là cancer. Đây là từ xuất phát từ tiếng Latin, có nghĩa là con cua. Người xưa dùng từ này để nói lên sự ác tính của bệnh. Những khối ung thư toả ra những nhánh giống như chân cua bám chắc vào các mô mà nó xâm nhập.
Bạn có biết? Người được phát hiện ung thư đầu tiên được xác định là một người đàn ông trưởng thành, có độ tuổi từ 25-35, sống vào khoảng năm 1.200 trước Công nguyên. Bộ hài cốt được các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Durham và Bảo tàng Anh phát hiện ở một lăng mộ thuộc khu vực khảo cổ phía bắc của quốc gia châu Phi Sudan. Sau khi chụp X- quang và quét hiển vi điện tử, nhóm nghiên cứu phát hiện bộ xương có dấu hiệu tổn thương do các khối u ung thư đã lan ra xương bả vai, xương cổ, cánh tay, cột sống, xương sườn, xương chậu và xương đùi. Theo WHO thực phẩm gây ung thư là: nước ngọt có ga, dưa chua, đồ nướng, xúc xích, các loại thực phẩm chế biến sẵn... |
Theo y học hiện đại, ung thư là một bệnh ác tính của tế bào, bệnh liên quan đến việc phân chia tế bào một cách vô tổ chức và những tế bào đó có khả năng xâm lấn những mô khác bằng cách phát triển trực tiếp vào mô lân cận hoặc di chuyển đến nơi xa (di căn). Di căn là nguyên nhân tử vong chính của ung thư.
Ung thư không phải là một bệnh mà là một nhóm của hơn 100 bệnh khác nhau. Cụ thể, ung thư dạ dày không chỉ là bệnh liên quan đến dạ dày, mà nó sẽ “dính líu” đến hàng loạt các căn bệnh khác như: thực quản, phổi, gan, hạch bạch huyết...
Ung thư là bệnh không lây truyền nhưng có khả năng di truyền. Nó có nguồn gốc từ bất cứ tế bào nào của cơ thể. Hầu hết các bệnh ung thư được đặt tên theo loại của tế bào hoặc cơ quan nơi chúng phát sinh.
Tại sao chúng ta mắc ung thư?
Không phải đột nhiên con người mắc phải ung thư mà nó là do tổ hợp của nhiều nguyên nhân.
Người thường xuyên phải tiếp xúc với bức xạ ion hóa, hóa chất hay bức xạ cực tím của mặt trời dễ bị ung thư. Bởi lẽ, những chất phóng xạ và tia cực tím sẽ phá hủy cấu trúc của tế bào, gây ra các bệnh ung thư: ung thư da, xương, máu và phổi.
Chế độ ăn uống và môi trường sống cũng ảnh hưởng đến việc phát sinh căn bệnh này. Bản thân thực phẩm không gây ung thư nhưng các chất bảo quản thực phẩm, các chất trung gian chuyển hóa và các chất sinh ra từ nấm mốc là nguyên nhân dẫn đến ung thư. Theo PGS Dương Trọng Hiếu: “Vì chạy theo lợi nhuận mà đầu độc cộng đồng, cứ phun thuốc độc tẩm ướp vào thực phẩm rồi bán cho đồng loại, thì ung thư rất gần”.
Số ít chúng ta mắc phải ung thư do yếu tố di truyền. Một số loại ung thư có thể di truyền như ung thư nguyên bào võng mạc mắt, ung thư tuyến giáp thể tủy, ung thư đại trực tràng, bệnh xơ da nhiễm sắc thể chuyển thành ung thư da… Ngoài ra, chúng ta có thể mắc ung thư cho nhiễm virus và yếu tố thay đổi về nội tiết.
Ung thư giết chết cơ thể chúng ta bằng cách nào?
Chúng ta chỉ biết ung thư là nguyên nhân dẫn đến hàng nghìn ca tử vong mỗi năm, thế nhưng, rất ít người hiểu tại sao ung thư lại gây chết người.
Theo các chuyên gia, cơ chế gây tử của ung thư là:
1. Gây cho cơ thể suy mòn, thiếu máu, suy kiệt.
2. Làm tê liệt hoạt động của một hay nhiều cơ quan.
3. Gây tăng áp lực trong hộp sọ, chèn ép vào những trung tâm quan trọng.
4. Làm bít tắc đường thở, bít các mạch máu lớn, làm tắc lòng ruột, làm tắc đường mật, đường tuỵ, đường tiết niệu…
5. Làm rối loạn đông máu, cầm máu khiến chỉ cần một vết thương nhỏ mà máu không thể cầm được.
6. Làm giảm, rồi mất các phản ứng đề kháng của cơ thể chống lại bệnh tật.
Ung thư - những con số giật mình - Trên 80% nguyên nhân gây bệnh ung thư có nguồn gốc từ môi trường bên ngoài. - Hiện có khoảng 200 loại ung thư. - Theo báo cáo về ung thư trên toàn cầu 2014 của tổ chức Y tế thế giới. Mỗi năm có 14 triệu ca ung thư được phát hiện mới và 8,2 triệu người chết hằng năm vì ung thư. - Cứ 4 người chết thì có 1 chết vì bệnh có bướu. - Ước tính, vào năm 2030, trên toàn thế giới, mỗi năm có khoảng 26 triệu người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư 17 triệu người sẽ chết vì nó. - Tổ chức Y tế Thế giới nghiên cứu cho thấy 40% ung thư có thể ngăn ngừa, phòng tránh được và 1/3 ung thư có thể chữa khỏi nhờ phát hiện sớm và chữa trị. Tại Việt - Việt Nam đứng ở vị trí 78/172 quốc gia và vùng lãnh thổ về tỷ lệ chết vì bệnh ung thư do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố tháng 5/2014. Tỷ lệ chết vì ung thư ở Việt Nam là 110 ca/100.000 người. - Mỗi ngày nước ta có tới 410 trường hợp mới mắc ung thư và khoảng 208 ca tử vong do ung thư. |
An Nhiên
Theo tạp chí Sống Khỏe