Bách khoa sức khỏe
18-06-2018 10:30:29
Tại sao nhiều người ăn mặn nhưng vẫn thiếu i-ốt?
Theo thống kê mới nhất, Việt Nam đang nằm trong top 19 quốc gia trên thế giới có số dân bị thiếu i-ốt trầm trọng. Mặc dù trước đó khoảng 13 năm tình trạng này đã được khắc phục nhưng nay nó lại quay trở lại.
- Ngâm rau quả vào nước muối, sai lầm tai hại cần bỏ ngay
- Mẹo chữa đau nửa đầu bằng muối
- Thanh lọc ruột bằng nước muối ấm kết hợp 4 động tác Yoga
- Trào lưu nâng ngực to gấp đôi bằng cách tiêm nước muối
Một cuộc họp được triển khai nhân ngày “Vì chất dinh dưỡng” (từ 1-2/6) do Viện Dinh Dưỡng nước ta đã đưa ra kết luận tỉ lệ người dân thiếu i-ốt ngày càng tăng, mặc dù ăn mặn và sử dụng rất nhiều gia vị mặn từ các sản phẩm chế biến có thành phần là muối như: nước mắm, các loại nước tương, bột canh,...
Đồng thời theo thống kê từ năm 2013-2014 tỉ lệ trẻ trong độ tuổi thiếu nhi mắc bệnh bướu cổ tăng lên đến 10%. Trong khi đó vào năm 2005 con số này chỉ nằm dưới mức 5%. Không chỉ riêng trẻ nhỏ mà số người trưởng thành có nguy cơ mắc bệnh này cũng không ngừng tăng lên mỗi ngày, báo động tình trạng thiếu i-ốt trầm trọng.
Theo thống kê mới nhất, Việt Nam đang nằm trong top 19 quốc gia trên thế giới có dân số bị thiếu i-ốt trầm trọng. |
Vậy tại sao ăn mặn và phấn lớn thức ăn đều thêm muối nhưng người Việt vẫn thiếu i-ốt?
Hiện có khoảng 90% người dân nước ta đang ăn mặn và thừa muối so với mức mà WHO đã khuyến cáo. Muối thực chất là một dưỡng chất tuyệt vời nhưng nếu sử dụng quá nhiều có thể làm tăng huyết áp, dẫn đến tai biến mạch máu não, bệnh mạch vạch, nhồi máu cơ tim và giảm trí nhớ.
Đồng thời theo các chuyên gia y tế việc ăn mặn không đồng nghĩa bạn cũng cấp đầy đủ iot cần thiết cho cơ thể. Nên khi chế biến thức ăn cho dù bạn nêm nhiều loại gia vị có chứa nhiều muối đi chăng nữa vẫn không thể đảm bảo lượng i-ốt cung cấp cho cơ thể. Vì khi sản xuất các sản phẩm như nước mắm, nước tương, bột canh,... (kể có muối ăn) nhà sản xuất đã không thêm hoặc loại bỏ bớt hàm lượng i-ốt, do đó hiển nhiên thiếu iot.
Không những vậy theo khảo sát có hơn 90% người dân khi đi mua sắm không lựa chọn những sản phẩm có chứa muối iot. Chính do thói quen này cộng với việc nhà sản xuất thiếu chủ động trong việc bổ sung i-ốt vào các chế phẩm của mình đã kéo thời đại “thiếu iot” quay lại.
Công dụng của i-ốt trong cơ thể
1. Duy trì các hoạt động của cơ thể
Theo nhiều nghiên cứu phát hiện nếu thiếu iot tuyến giáp sẽ hạn chế tiết ra các loại hormone, làm tổn thương rất nhiều bộ phận trong cơ thể và trì trệ quá trình trao đổi chất. Vì i-ốt làm nhiệm vụ cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động của cơ thể và đồng thời duy trì thân nhiệt.
2. Thúc đẩy quá trình phát triển và tái tạo của cơ thể
Tuyến giáp trong cơ thể thực hiện chức năng tiết hormone thúc đẩy chiều cao và giới tính cho trẻ trong giai đoạn dậy thì. Do đó việc không đủ i-ốt để tuyến yên thực hiện tiết hormone sẽ khiến cơ thể không thể phát triển đặc biệt là chiều cao và cơ quan sinh sản. Đồng thời còn dẫn đến bướu cổ và giảm sút trí nhớ.
3. Hỗ trợ trẻ phát triển trí não
Khoa học đã chứng minh việc thiếu hụt hormone tuyến giáp sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình hoàn thiện và phát triển trí não của thai nhi. Do đó về sau khi trẻ sinh ra sẽ kém thông minh và không sáng tạo như những bạn đồng trang lứa.
Đồng thời nếu bù i-ốt sau đó chỉ có thể giữ cho cơ thể phát triển ổn định, chứ không thể phục hồi chức năng của những bộ phận đã bị suy nhược từ trước đó. Vậy nên trong mọi giai đoạn phát triển của cơ thể bạn phải luôn chú ý cung cấp đủ lượng i-ốt cần thiết.
I-ốt rất cần thiết cho nhiều hoạt động của cơ thể và ngăn ngừa bướu cổ. |
Những thực phẩm giàu i-ốt
Cá biển:
Đa số các loại cá biển, tiêu biểu như 1kg cá thu chứa khoảng 800 microgram i-ốt, cao hơn gấp vài chục lần so với cá nước ngọt. Đồng thời đa số các loại cá biển còn là nguồn dưỡng chất dồi dào rất tốt cho sức khỏe như: vitamin A, B1, B2, sắt, lipit, photpho và protein.
Cua biển, ghẹ:
Theo khảo sát trung bình 1kg cua ghẹ chứa khoảng 100 microgram i-ốt, nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ lượng i-ốt cần thiết cho nhu cầu cơ thể mỗi ngày. Do đó bên cạnh việc ăn cua hoặc ghẹ, bạn cần sử dụng thêm các loại thực phẩm có chứa i-ốt khác để đảm bảo quá trình trao đổi chất của cơ thể được diễn ra bình thường.
Ngoài ra cua và ghẹ biển còn có hàm lượng protein nhiều hơn so với thịt heo hay các loại cá. Không những vậy loại thực phẩm này còn chứa rất nhiều canxi giúp cho sự phát triển và củng cố xương khớp.
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến dùng cua ghẹ thay vì sử dụng cá, vì một nghiên cứu đã phát hiện lượng thủy ngân trong ghẹ ít hơn rất nhiều so với các loại cá biển.
Các loại ốc biển:
Có lẽ bạn không biết cứ 1kg các loại ốc biển đã cung cấp gần 900 microgram i-ốt cho cơ thể. Chính vì vậy các chuyên gia y tế khuyên các bệnh nhân bướu cổ bên cạnh việc điều trị nên ăn nhiều các loại ốc biển.
Nhiều người nhầm lẫn rằng chỉ có các loại động vật và thực vật ở biển mới có khả năng chứa nhiều i-ốt, nhưng thực ra 1kg có đến hơn 5 microgram i-ốt, tuy hàm lượng giới hạn và khá ít nhưng đây là “gương mặt” sáng giá của nhóm củ.
Không chỉ vậy theo nhiều nghiên cứu cho thấy mặc dù hàm lượng đạm trong khoai tây khá thấp nhưng lại chứ một lượng protein khổng lồ nhiều hơn cả đậu nành và các loại đậu khác. Đồng thời, khoải tây còn chứ rất nhiều vitamin và khoáng chất phong phú khác như: Kali, vitamin C, vitamin B6 và folate.
Cải thảo:
Cải thảo là loại thực vật nằm trong danh sách hiếm hoi có chứa i-ốt, theo khảo sát 1kg cải thảo chỉ chứa khoảng 10 microgram iot. Tuy rằng lượng iot này chỉ bằng 1/80 của các loại cá biển, nhưng so với những loại thực vật khác nó vẫn còn rất cao.
Tuy hàm lượng i-ốt thấp nhưng cải thảo lại chứa hàm lượng cao vitamin rất cao. Đồng thời vị ngọt, tính mát giúp tanh nhiệt, đồng thời giúp da đẹp và làm chậm quá trình ôxy hóa.
Rau cần:
Ít ai ngờ rằng rau cần lại là loại thực vật có chứa hàm lượng iot cao và còn cao hơn các loại động biển như cua ghẹ. 1kg rau cần có chứa khoảng 160 microgram i-ốt, điều này đồng nghĩa với việc chỉ cần 1kg cần mỗi ngày đã đủ cung cấp lượng i-ốt cần thiết cho cơ thể hoạt động.
Ngoài nổi tiếng tốt cho gan thận, giảm mỡ trong máu và trị huyết áp cao. Rau cần còn là phương pháp trị mụn và nám hữu hiệu.
Các chuyên gia dinh dưỡng đã chỉ ra rằng ăn khoảng 15 quả trứng mỗi này là đã cung cấp cho cơ thể lượng i-ốt cần thiết. Nhưng trên thực tế không ai làm được điều đó vì mỗi tuần một người trưởng thành chỉ nên sử dụng từ 2-3 quả mỗi tuần.
Những loại thực phẩm giàu i-ốt |
Tuy trứng là loại dưỡng chất toàn năng, tốt cho sức khỏe, nhưng theo một nghiên cứu cho thấy phụ nữ có thói quen ăn trứng hằng ngày có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và đột quy khá cao. Mặc dù nghiên cứu này còn đang có rất nhiều tranh cãi nhưng trứng gà thực chất chỉ nên là loại thực phẩm sổ sung chứ không thể trở thành nguồn cung cấp i-ốt chính được.
Trước tình hình dân số thiếu iot trầm trọng, chị em nội trợ nên chọn mua các sản phẩm có chứa thành phần iot và đồng thời thêm các loại thực phẩm giới thiệu trên để cung cấp tránh tình trạng thiếu iot.
Simon
Theo Tạp chí Sống Khỏe