Dị ứng hải sản là tình trạng nhiều người gặp phải khiến cơ thể ngứa ngáy, nổi mụn, phát ban… Khi không được xử trí kịp thời, dị ứng có thể nguy hiểm tính mạng.

• Chữa dị ứng mắt chỉ bằng uống nước
• 7 món đặc sản Việt ngon nhưng dễ ngộ độc chết người
• Những thực phẩm kỵ nhau gây ngộ độc không nên ăn chung
• Cách nhận biết thịt lợn, bò, gà, cá, tôm bơm hóa chất cực đơn giản

Tất cả các loại hải sản nói chung đều có thể gây dị ứng. Nhưng chỉ các loài như tôm, cua, sò, mực là hay gây dị ứng hơn cả. Tuy vậy, dị ứng hải sản cũng chỉ xảy ra trên một số ít người nhạy cảm với loại thực phẩm này mà thôi.

Nguyên nhân gây dị ứng hải sản

Hàm lượng chất đạm trong hải sản rất dồi dào nhưng không phái tất cả các loại chất đạm đều lí tưởng với cơ thể con người.

Nguyên nhân gây dị ứng do hải sản có 3 loại:

Thứ nhất là do hải sản có chứa nhiều loại protein bổ dưỡng nhưng cũng có những protein “lạ”, khi ăn vào cơ thể sẽ là những kháng nguyên thực sự. Những kháng nguyên này sẽ kích hoạt hệ thống miễn dịch của cơ thể gây dị ứng.

Thứ hai là một số protein có trong hải sản chỉ đóng vai trò là một “bán kháng nguyên - hapten” hay kháng nguyên không đầy đủ. Loại này khi vào cơ thể sẽ kết hợp với nhóm “quyết định kháng nguyên” sẵn có gây nên dị ứng.

Thứ ba là do một số hải sản có chứa nhiều chất histamin. Chất này khi vào cơ thể cũng gây nên các triệu chứng như dị ứng.

Như vậy, các protein trong hải sản có thể là kháng nguyên, bán kháng nguyên đối với người bị dị ứng hải sản mà lại là những protein bình thường đối với tuyệt đại đa số những người không bị dị ứng hải sản. Còn hiện tượng hải sản có nồng độ histamin cao thì có thể gây triệu chứng cho tất cả mọi người ăn phải (hiện tượng ngộ độc histamin).

Đối với dị ứng hải sản, các phản ứng dị ứng (đặc biệt là sốc phản vệ) không phụ thuộc số lượng ăn vào nhiều hay ít mà phụ thuộc vào độ mẫn cảm của từng cá thể.

Dấu hiệu dị ứng hải sản như thế nào

Các biệu hiện dị ứng với hải sản ập đến rất nhanh, có khi chỉ ăn vài miếng đầu tiên. Bị nhẹ thì chỉ có một vài triệu chứng tiêu biểu nhưng dị ứng nặng sẽ bị đồng thời nhiều triệu chứng khác nhau:

- Trên người có nhiều chỗ bị phát ban và rất ngứa. Có người còn bị sẩn eczema với những đặc trưng như mọc đám sẩn đỏ, bề mặt xuất hiện hột mụn nước, khi mụn vỡ để lại vết chàm.

- Chứng nổi mề đay rải rác, không chỉ ngứa mà trong người còn nôn nao khó chịu.

- Bụng đau thắt, tiêu chảy nhiều lần.

- Muốn nôn hay nôn thốc.

- Bị hoa mắt, đầu óc quay cuồng dẫn đến ý thức kém hay mất ý thức (ngất xỉu).

- Khoang miệng và cổ họng bị nóng ran và ngứa ngáy.

- Nhiều nơi trên người bị sưng phù, thường thấy nhất là bị sưng phần môi, bề mặt lưỡi hay sưng toàn bộ mặt mày, có khi cổ họng bị sưng dẫn đến hô hấp kém.

- Khó thở, mũi bị nghẹt, hơi thở không xuôi, nghe tiếng khó khè.

Dị ứng có thể gây ra một phản ứng nghiêm trọng có khả năng đe dọa tính mạng được gọi là sốc phản vệ. Một phản ứng phản vệ với hải sản có vỏ hoặc bất cứ nguyên nhân nào cũng cần được cấp cứu khẩn cấp và đòi hỏi điều trị bằng tiêm epinephrine (adrenaline) và đến phòng cấp cứu ngay.

Các dấu hiệu và triệu chứng của sốc phản vệ bao gồm:

- Cổ họng bị sưng hay nghẹn trong cổ họng (đường thở co thắt) làm cho việc hít thở khó khăn

- Sốc với huyết áp sụt giảm nghiêm trọng

- Mạch đập nhanh

- Chóng mặt, choáng hoặc bất tỉnh

Cách xử trí khi bị dị ứng hải sản

Khi thấy các biểu hiện của dị ứng hải sản, cách tốt nhất là loại trừ thức ăn gây dị ứng ra khỏi cơ thể càng sớm càng tốt bằng cách kích thích gây nôn. Nếu người mắc bệnh có một số dấu hiệu đe dọa đến tính mạng như co giật, hôn mê hoặc khó thở, thì người thân phải đưa bệnh nhân đến những cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn biện pháp trị dị ứng hải sản kịp thời. Nhất là, tuyệt đối không dùng bừa bãi các loại thuốc chống dị ứng neus chưa có tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.

- Với những trường hợp dị ứng hải sản nhẹ cùng với sự xuất hiện của những nốt mề đay, mẩn ngứa thì bạn hãy giúp bệnh nhân khắc phục biểu hiện dị ứng ngay với các nguyên liệu có sẵn hoặc dễ tìm sau:

Cách trị dị ứng đồ biển với mật ong

Khi ăn hải sản nếu thấy xuất hiện tình trạng nổi mẩn ngứa, trong người nóng râm ran bạn hãy uống ngay 1 ly nước ấm pha cùng mật ong. Đây được xem là phương pháp chữa trị dị ứng hải sản thông dụng và đơn giản.

Mật ong có thể đối phó và điều trị dị ứng hải sản được là do: Thành phần của mật ong nguyên chất có chứa các loại khoáng chất như sắt, canxi, magiê, kali, đường dễ tiêu hóa và còn rất nhiều chất dinh dưỡng cần thiết khác, bởi thế nếu cơ thể bị suy giảm năng lượng và hệ miễn dịch yếu nếu ăn hải sản, loại thực phẩm này có thể tăng cường và phục hồi sức khỏe cho chúng ta. Mật ong được xem là 1 dạng chất kháng khuẩn tự nhiên và có vai trò như là thuốc kháng sinh.

Trong thực tế, những nghiên cứu đã phát hiện và chỉ ra rằng mật ong mang đặc tính khử trùng rất cao, có khả năng tiêu diệt những vi khuẩn có hại trong cơ thể, từ đấy giảm bớt tình trạng nổi mẩn ngứa.

Biện pháp trị dị ứng hải sản với chanh tươi

Ngoài mật ong, chanh là 1 trong các cách trị dị ứng hải sản rất tốt. Nếu bị phát ban, mẩn ngứa sau khi ăn hải sản, bạn hãy ngay lập tức uống một cốc nước ấm pha nước cốt chanh tươi. Axit as-corbic hay còn gọi là vitamin C được tìm thấy trong quả chanh giúp thúc đẩy tiến trình làm lành vết thương và là chất dinh dưỡng quan trọng trong việc duy trì các mô liên kết trong cơ thể người. Vitamin C trong quả chanh có tác dụng kháng viêm, sưng, đây là dưỡng chất vô cùng cần thiết trong việc phục hồi những tổn thương trên cơ thể do dị ứng hải sản mang lại.

Một cốc nước chanh tươi sẽ mang đến hiệu quả ngay lập tức trong việc cân bằng lại biểu hiện rối loạn điện giải và hạ sốt.

Đối phó với biểu hiện của dị ứng hải sản bằng nước ép rau củ

Ngoài các biện pháp trị dị ứng hải sản ở trên, những loại nước rau quả, trái cây ví dụ như cam, táo, cho người bị dị ứng uống cũng là biện pháp chữa trị dị ứng hải sản hiệu quả. Những loại nước ép thanh mát có khả năng làm giảm sưng lưỡi, bổ sung dinh dưỡng cùng khả năng đề kháng và thanh lọc cơ thể để cải thiện nhanh chóng tình trạng dị ứng. Không những thế, uống nước rau củ quả khi dị ứng với hải sản sẽ giúp cải thiện chức năng miễn dịch cũng như sức khoẻ của bạn.

Lời khuyên của thầy thuốc

Nói chung, trừ trường hợp dị ứng do ăn phải loại hản sản có chứa nhiều histamin, tất cả những người đã được xác định là dị ứng với hải sản nên tránh ăn uống, tiếp xúc với những loại thực phẩm có nguồn gốc từ hải sản.

Hết sức chú ý khi đi ăn nhà hàng, nên xem kỹ thực đơn, thành phần, nguồn gốc thức ăn để tránh ăn nhầm hải sản.

Nên tránh xa khu vực chế biến hải sản vì khi hít phải hơi thức ăn loại này cũng có thể bị dị ứng. Thậm chí dị ứng cũng xảy ra nếu dùng chung bát đĩa… đựng hải sản của người khác.

Không nên ăn các loại hải sản đã chết hoặc chế biến không đảm bảo do loại thức ăn này có thể chứa nhiều histamin do nhiễm khuẩn.

Cuối cùng, một người bị dị ứng cua biển cũng rất nên thận trọng khi ăn các đồ biển khác như ghẹ, mực, tôm, sò… vì có thể bị dị ứng chéo, không kém phần nguy hiểm.

Phong Vũ

Theo tạp chí Sống Khỏe