Bách khoa sức khỏe
17-12-2021 17:00:00
Nếu bạn là tín đồ của các món nướng, đừng bỏ qua những lưu ý sau để hạn chế sự độc hại của kiểu chế biến này
Đương nhiên, so với việc mỗi ngày chỉ ăn các món hấp, luộc nhàm chán, thì các món ăn nướng sẽ hấp dẫn vị giác của bạn hơn. Nhưng đánh đổi lại là sức khỏe của bạn sẽ bị đe dọa nghiêm trọng. Vậy nên ăn nướng như thế nào để hạn chế tối đa tính độc hại? Các bạn đừng bỏ qua những lưu ý sau nhé
- Trái cây nướng đem lại hương vị tuyệt vời mà bạn nhất định phải thử trong mùa hè này
- Chẳng cần lò nướng vẫn có thể làm được món khô gà cay ngon chuẩn vị nhâm nhi ngày Tết
- 7 cách lưu giữ vitamin C trong nấu nướng
- Không có lò nướng vẫn làm bánh pizza bằng chảo đón năm mới
- Gan giúp loại bỏ các chất độc hại khỏi cơ thể nhưng cũng đến lúc cần giải độc cho gan bằng các biện pháp tự nhiên
1. Không nên ăn quá thường xuyên món nướng
Nguyên tắc đầu tiên mà bạn cần nhớ đó là không nên ăn món nướng quá thường xuyên. Dù rằng bài viết này chia sẻ cho bạn những lưu ý giúp hạn chế tối đa sự độc hại của món ăn nướng, nhưng trên thực tế, nó chỉ là những phương án hỗ trợ và chỉ giúp giảm đi phần nào ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe mà thôi.
Cần phải khẳng định lần nữa rằng, các loại thực phẩm được nướng trực tiếp trên lửa hoặc than, hoặc quay trong lò nhiều đều phát sinh ra độc tố có hại cho sức khỏe. Khi nướng thịt hoặc cá trên than ở nhiệt độ 500-600 độ C, mỡ chảy xuống than sẽ hình thành các phân tử hydrocarbon thơm đa vòng (PAHs).
PAHs cho đến nay đã được xếp vào nhóm một trong những chất hữu cơ ô nhiễm phổ biến nhất. Ngoài các nguồn gốc từ môi trường do quá trình đốt nhiên liệu, PAHs cũng được tìm thấy trong thực phẩm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thức ăn nhiễm PAHs đến từ ngũ cốc, các loại dầu và chất béo.
Trong lò nướng, ở nhiệt độ 80-100 độ C, chất creatine (hoặc creatinine) trong thịt cá sẽ trở thành amin thơm dị vòng (HCA). Chất này khi vào tới gan sẽ biến thành chất độc, sau đó đi xuống ruột, tạo ra nguy cơ ung thư đại tràng và ảnh hưởng nguy hiểm đến hệ tiêu hóa của chúng ta. Đó là lý do vì sao các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo rằng, ăn đồ nướng thường xuyên tuy ngon miệng nhưng sẽ mang lại hậu quả khó lường.
2. Tuyệt đối không nướng thực phẩm trực tiếp lăng lửa gas
Nướng trực tiếp trên bếp gas, thường thấy nhất là khi nướng cá khô, mực khô được xem là một trong những thói quen phổ biến của các gia đình Việt ta. Nhưng lại ít ai nhận thực được rằng, khí gas được xem là một trong những khí độc hại nhất.
Việc nướng thực phẩm trực tiếp trên loại lửa này là một ví dụ cho cách bạn đang rút ngắn tuổi thọ của chính mình một cách nhanh chóng (Ảnh: Internet) |
Lúc này, thực phẩm được nướng sẽ sản sinh ra một chất gọi là AGE - hợp chất glycat hóa bền vững khiến thực phẩm có màu hấp dẫn, mùi thơm và vị ngon, giòn dễ chịu. Sau đó, khi được đưa vào cơ thể, chất AGE này sẽ đi vào tế bào, mạch máu, các mô,... và làm tổn thương tổ chức mô lành.
Chất AGE sẽ làm biến tính những bộ phận có protein trong cơ thể, khi di chuyển lên não sẽ làm tổn thương thần kinh, hiến da nhăn nheo, thúc đẩy quá trình lão hóa nhanh hơn so với tuổi. Nguy hiểm hơn nữa là AGE còn gây các bệnh tim mạch, xương khớp, thần kinh, hoặc tạo ra các chất trung gian hóa học như axit amin thơm, amin dị vòng, gây đột biến tế bào và ung thư.
Vì vậy, nếu để so sánh, việc nướng hay chiên rán thực phẩm trên bếp gas thông qua chảo bơ, mỡ ở nhiệt độ cao…cũng sẽ sản sinh ra chất này, nhưng mức độ độc hại cũng sẽ ít hơn.
3. Hạn chế nướng thực phẩm trên bếp than hoa (than củi, than đá)
Việc nướng trên bếp than hoa (than củi, than đá) được xem như một cách để giữ hương vị của món thực phẩm, giúp nó ngon và thơm hơn. Tuy nhiên, nó cũng sẽ độc hại hơn. Không chỉ sản sinh ra chất AGE như vừa chia sẻ ở phía trên, nó còn tiết ra một chất khác, tiêu biểu là chất bột nướng. Chất bột nướng sẽ tạo thành hydrat cacbon bị cháy ở nhiệt độ cao, tạo ra acrylamide - một chất được khuyến cáo là có khả năng gây ung thư.
Ngoài ra, nó còn tạo ra nhiều khí CO - cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe nếu không may ta hít phải. Khi CO xâm nhập vào cơ thể và kết hợp với chất hemoglobin - một protein giàu sắt nằm trong các tế bào hồng cầu, sẽ tạo thành Med-hemoglobin khiến con người mắc chứng tê liệt vì oxy không được vận chuyển đi nuôi cơ thể.
Việc nướng trên than hoa sẽ sản sinh ra nhiều chất độc hơn so với các kiểu nướng khác (Ảnh: Internet) |
4. Những cách nướng giúp hạn chế tính độc hại
Nướng thực phẩm bằng bếp từ, bếp điện, lò vi sóng: Nướng thực phẩm bằng bếp từ, bếp điện, lò vi sóng cũng sản sinh ra chất độc hại nhưng mức độ ít hơn các hình thức nướng bằng bếp gas, bếp than, củi. Nên hạn chế việc nướng thực phẩm với nhiệt độ của lò nướng trên 300- 500 độ C. Tốt nhất không nên để thực phẩm tiếp xúc trực tiếp với ngọn lửa.
Dùng thịt nạc, loại bỏ mỡ, bỏ da (đối với gia cầm): Điều này sẽ giúp hạn chế tối đa lượng mỡ rơi xuống ngọn lửa khi nướng (sinh ra PAHs). Các loại thịt chế biến sẵn như xúc xích, lạp xưởng cũng cần nên hạn chế do có chứa nitrosamine - một chất có thể gây ung thư. Khi nướng thịt, bạn nên chọn thịt nạc nhiều hơn thịt mỡ vì khi nướng nếu lượng mỡ này tan chảy xuống than sẽ dễ gây ra các chất độc.
Tẩm ướp thịt trước khi nướng với hỗn hợp nước rau quả: Như nước cam (chanh, quýt), gừng, ớt, giấm… vì có chứa chất chống oxy hoá. Nhờ vào lớp dịch lỏng của nước sốt sẽ bao phủ lấy thực phẩm, làm ngăn bớt lượng mỡ từ thực phẩm chảy xuống, giúp hạn chế phát sinh các chất độc. Nước sốt càng đặc sẽ càng có tác dụng tốt, và nên tẩm hoặc ướp thực phẩm cần nướng với nước sốt trước khi nướng.
Nên chú ý đến chất lượng của vỉ nướng: Nên chọn những loại vỉ nướng làm bằng gốm chịu nhiệt cao và thép không gỉ. Tuyệt đối không nên dùng loại vỉ nhôm vì sự phản ứng giữa axit và nhôm trong khi nướng sẽ tạo ra những chất độc hại.
Chú ý đến cách nướng: Nên nướng ở nhiệt độ thấp hoặc vừa phải để hạn chế khói. Thường xuyên trở qua lại các món nướng để thịt có thể chín đều, tránh cháy sém một phía. Hạn chế thời gian nướng bằng cách không thái miếng to, vuông mà nên thái thực phẩm thành miếng nhỏ và mỏng.
Nhìn chung, món nướng ăn ngon nhưng cần có sự hạn chế và điều độ, vì ăn nhiều quá sẽ gây ra nhiều rủi ro đến sức khỏe như tim mạch, gan nhiễm mỡ, béo phì, ung thư. Bên cạnh đó, bạn cũng cần ghi nhớ những lưu ý đã được chia sẻ phía trên để có thể ăn nướng vui vẻ nhưng không gây độc hại nhiều đến sức khỏe nhé.
Quỳnh Giang
Theo Người đưa tin