Bách khoa sức khỏe

29-05-2020 00:00:00

Càng sống trên cao càng giúp tăng tuổi thọ và hạn chế nguy cơ mắc bệnh ung thư

Mặc dù cơ thể con người hoạt động tối ưu nhất khi sống gần mực nước biển, nhưng thực sự có một số lợi ích đáng ngạc nhiên khi sống ở nơi có độ cao lơn tất nhiên là không cần phải sống toàn thời gian ở nơi có độ cao lớn mới có được những lợi ích đó.

Càng lên cao không khí càng loãng có thể là thách thức đối với con người. Những người leo núi thường phải mang theo bình oxy để hỗ trợ khi chinh phục những ngọn núi cao như đỉnh Everest hay đỉnh Fansipan của Việt nam.

Mặc dù cơ thể con người hoạt động tối ưu nhất khi sống gần mực nước biển, nhưng thực sự có một số lợi ích đáng ngạc nhiên khi sống ở nơi có độ cao lơn tất nhiên là không cần phải sống toàn thời gian ở nơi có độ cao lớn mới có được những lợi ích đó.

Sau đây là bốn lý do thuyết phục để thường xuyên ghé thăm các thành phố trên bầu trời:

1. Phòng chống bệnh tim

Một nghiên cứu gần đây của các nhà nghiên cứu tại Đại học Y khoa Colorado cho thấy sống ở độ cao lớn thực sự có thể làm giảm nguy cơ tử vong do thiếu máu cục bộ vì bệnh tim. Độ cao lớn gây ra áp lực lớn hơn cho tim và hệ tuần hoàn, nhưng cơ thể thực sự có thể phản ứng với áp lực đó và trở nên mạnh mẽ hơn.

Cang song tren cao cang giup tang tuoi tho va han che nguy co mac benh ung thu
Sống ở độ cao lớn thực sự có thể làm giảm nguy cơ tử vong do thiếu máu cục bộ vì bệnh tim.

Lý do thực sự mang đến cơ chế bảo vệ này như thế nào là chưa rõ ràng, nhưng các nhà khoa học hiểu rằng một số gen nhất định được kích hoạt trong điều kiện mức oxy thấp hơn. Họ suy đoán rằng quá trình này vừa thay đổi cách cơ tim hoạt động vừa kích hoạt sự phát triển của các mạch máu mới cho phép lưu lượng máu lớn hơn vào tim.

Một lời giải thích khả dĩ khác cho tác dụng bảo vệ tim là các hemoglobin của cơ thể trải qua những thay đổi ở độ cao lớn cho phép nó giữ chặt hơn với oxy mà nó tiếp cận. Mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn, nhưng thật rõ ràng rằng cơ thể của chúng ta có thể nỗ lực đáng kể để hướng nhiều oxy hơn đến tim ở độ cao lớn và những thay đổi này vẫn còn tồn tại trong một thời gian khá lâu, ngay cả khi đã di chuyển đến nơi có độ cao thấp hơn.

2. Bảo vệ ung thư

Thật thú vị là những người thường sống ở độ cao lớn có tỷ lệ mắc các bệnh ung thư thấp hơn và tỷ lệ tử vong liên quan đến ung thư cũng thấp hơn. Một lần nữa, khoa học không hoàn toàn rõ ràng về lý do tại sao điều này xảy ra, nhưng nhiều nhà nghiên cứu tin rằng các quá trình thích nghi được kích hoạt bởi độ cao là gốc rễ của vấn đề.

Cang song tren cao cang giup tang tuoi tho va han che nguy co mac benh ung thu
Những người thường sống ở độ cao lớn có tỷ lệ mắc các bệnh ung thư thấp hơn và tỷ lệ tử vong liên quan đến ung thư cũng thấp hơn.

Đây là một lĩnh vực thú vị cần nghiên cứu thêm vì kết quả đạt được có thể giúp phát triển các phương pháp điều trị ung thư mới. Một nghiên cứu đặc biệt đã loại bỏ một mẫu tế bào T (tế bào bạch cầu có vai trò rất lớn trong hệ thống miễn dịch) khỏi bệnh nhân ung thư, cho các tế bào tiếp xúc trong điều kiện thiếu oxy và sau đó đưa chúng trở lại cơ thể. Sau khi tái hòa nhập, các tế bào này có khả năng tấn công các khối u ung thư tốt hơn trước

3. Tổng hợp vitamin D tốt hơn

Một lợi ích khác khi sống ở độ cao lớn không liên quan đến mức oxy thấp, mà thay vào đó là các tia mặt trời. Bức xạ mặt trời tăng lên khi ở trên cao và dĩ nhiên, điều đó có thể trở nên nguy hiểm. Nhưng trong phạm vi độ cao của các thành phố như Santa Fe ( tương đương độ cao của Thành phố Đà Lạt hay Sapa của Việt nam) và Flagstaff, cơ thể con người thực sự có khả năng tổng hợp vitamin D tốt hơn từ ánh sáng mặt trời.

Cang song tren cao cang giup tang tuoi tho va han che nguy co mac benh ung thu
Sống ở trên cao giúp tổng hợp vitamin D tốt hơn.

Vitamin D là vitamin tan trong chất béo do da chúng ta sản xuất khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Chất dinh dưỡng quan trọng này đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa bệnh tật, điều chỉnh tâm trạng, nâng cao sức khỏe của tim, sức mạnh của xương và răng.

Mặt khác, thiếu vitamin D có khả năng gây ra mệt mỏi, gãy xương do căng thẳng và đau toàn thân. Các chất bổ sung có sẵn cho những người ít tiếp xúc với mặt trời trong cuộc sống hàng ngày, nhưng những người sống ở độ cao lớn ít có khả năng cần chúng hơn.

4. Sống lâu hơn

Và cuối cùng, những thay đổi khi sống ở độ cao lớn có thể giúp bạn sống lâu hơn. Một nghiên cứu được thực hiện tại Mỹ đã phát hiện ra rằng những người sống thọ nhất có xu hướng sống ở những nơi có độ cao trong phạm vi từ khoảng 1.600m trở lên so với mực nước biển.

Cang song tren cao cang giup tang tuoi tho va han che nguy co mac benh ung thu
Những thay đổi khi sống ở độ cao lớn có thể giúp bạn sống lâu hơn.

Trung bình, đàn ông ở độ cao lớn sống trong khoảng 75,8 đến 78,2 năm. Đối với phụ nữ, tuổi thọ trung bình là từ 80,5 đến 82,5 năm. Theo con số thực tế, khi so sánh với những người sống gần mực nước biển hơn, đàn ông có thêm 1,2 đến 3,6 năm trong cuộc đời, trong khi phụ nữ tăng thêm 0,5 đến 2,5 năm nữa.

Có thể mất vài tuần để hoàn toàn thích nghi với môi trường độ cao, nhưng bạn sẽ bắt đầu nhận thấy sự cải thiện chỉ sau một ngày. Một khi cơ thể bạn đã trở nên thoải mái với hoạt động ở độ cao lớn, lợi ích tim mạch của sự thay đổi đó có thể kéo dài trong một thời gian sau khi trở lại độ cao thấp hơn. Tuổi thọ trung bình của các tế bào hồng cầu là 120 ngày, và đó một khoảng thời gian hợp lý để cơ thể có thể giữ lại được các lợi ích vừa có được.

Anh Quân

Theo tạp chí Sống khỏe

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

dich vu ke toan